آب چنار سالم است ؟!

مردم 90% بیماری های خود را می نوشند    

 « لویی پاستور»

    حتما شما هم با ما موافقید که برای سلامتی خود و فرزندانمان مهم است بدانیم آبی که می نوشیم و به ما زندگی می­بخشد سالم است یا نه. در این مقاله کوشیده ایم وضعیت آب آشامیدنی چنار را با هم بررسی کنیم. ابتدا مختصری در مورد آلودگی آب بدانیم :

آب آشامیدنی آلوده آبی است که خواص فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی آن تغییر کرده است به گونه­ای که مصرف آن برای انسان زیان­آور است. منابع ایجاد آلودگی آب عبارتند از : فاضلاب های خانگی ، صنعتی ، کشاورزی ؛ سیلاب­های سطح شهر و آلودگی های طبیعی.

برای تشخیص کیفیت آب آشامیدنی آزمایشات میکروبی روی آن انجام می­شود که درجه­ی آلودگی آب را به فضولات انسانی و حیوانی مشخص می­سازد. نتایج این آزمایش­ها به صورت تعداد « کُلی­فُرم » است. کلی­فرم ها باکتری هایی هستند که در بدن انسان ها و حیوانات وجود دارند و به خودی خود موجب بیماری نمی شوند اما وجود آن ها در آب ، آلودگی آب را نشان می دهد. به این صورت که وجود کلی­فرم نشان می­دهد که سایر باکتری های مضر و بیماری­زا هم در آب وجود دارند. این باکتری­ها باعث بیماری هایی مثل هپاتیت، تیفوئید و ... می شوند.

در اکثر مراکز و درمانگاه های روستایی موارد زیر انجام می شود تا در صورت مشاهده­ی آلودگی آب آشامیدنی ، این آلودگی گزارش شود :

- نمونه برداری از آب روستا و ارسال به آزمایشگاه جهت تشخیص بیشترین تعداد کلی­فرم

- گزارش موارد نا مطلوب به شرکت آب و فاضلاب شهرستان

- گزارش موارد نقص مانند شکستگی لوله در مناطقی از سطح روستا

- انجام کلرسنجی از آب آشامیدنی روستاها

- تحویل کلر به روستاها

برای رفع آلودگی از آب معمولا کلرزنی صورت می­گیرد زیرا روشی ارزان و آسان است. کلر باکتری­ها را می کشد. میزان کلر باقی­مانده­ی مطلوب 2/0 تا 8/0  ppm است ( یک ppm یعنی یک قسمت در یک میلیون ). یعنی اگر این مقدار از کلر در آب بماند آب سالم است زیرا مقداری از کلر صرف کشتن باکتری ها شده و این مقدار باقی مانده است.

به گزارش درمانگاه چنار میزان کلر باقی مانده در آب چنار صفر می­باشد و این نشان می­دهد که آب چنار آلوده است ( یعنی تمام کلر صرف کشتن باکتری ها شده و کلری باقی نمانده است و ممکن است هنوز باکتری های بیماری­زا در آب وجود داشته باشند ). با این وجود آلودگی آب از نظر کلی­فرم توسط مرکز بهداشت اسدآباد تا کنون تأیید نشده است. امّا مرکز بهداشت چنار آلودگی ناشی از شکستگی لوله در سطح روستا را تأیید می­کند.

باید بدانیم که استفاده از کلر در درازمدت به جای رفع عامل آلودگی ( یعنی شکستگی لوله ها ) ضررهایی هم دارد. وجود کلر در آب ( در شرایطی ) می­تواند با ترکیبات دیگر واکنش دهد و مواد خطرناکی ایجاد کند. مؤسّسه چنارستان قصد دارد موضوع آلودگی آب چنار را بررسی و پی­گیری نماید.   

جمیله فرهادی و زهرا طهماسبی (با همکاری خانم زهرا نجفی ، کاردان بهداشت محیط )